Boom-KCB heeft in samenwerking met Wageningen University & Research (WUR) het BOOM-heating system (BHS) tegen kastanjebloedingsziekte ontwikkeld. Met de warmtebehandeling worden aangetaste delen van kastanjes gecontroleerd verwarmd tot ongeveer 40°C. Hierdoor sterven de ziekte veroorzakende bacteriën en krijgt de boom de kans om te herstellen.
De behandeling wordt gemiddeld op 4 locaties in de boom aangestuurd en geregistreerd. Monitoring vindt continue plaats en de temperatuur wordt op afstand per sector bijgestuurd. Na behandeling voert WUR PCR-tests uit om vast te stellen of de bacterie is afgestorven. I.c.m. met de data (loggegevens en grafieken) wordt gecontroleerd of de behandeling conform het protocol van WUR is uitgevoerd.
Kastanjebloedingsziekte
In 2002 werd voor het eerst in Nederland een onbekende ziekte in kastanjebomen geconstateerd. Op de bast van de boom ontstaan roestbruine vochtige plekken, die gaan bloeden met een stroperige vloeistof. De ziekte komt uitsluitend voor bij de Paardenkastanjeboom. De bloedingsziekte wordt veroorzaakt door een bacterie: Pseudomonas syringae pv aesculi.
Paardenkastanjes bedreigd door paardenkastanjebloedingsziekte
De bacterie nestelt zich in de boom in de cellen, die voor het transport van voeding zorgen. Zo raken die cellen verstopt, waardoor de sapstroom door de bast vermindert.
Symptomen
De bloedingsziekte laat een opeenvolging van symptomen zien. Op de stam verschijnen roestbruine vlekken. Deze verspreiden zich snel over de hele stam. Uit de vlekken komt een vloeistof; de boom ‘bloedt’ als het ware. Het vocht is eerst helder maar verkleurt snel naar donkerbruin en wordt stroperig. Daarna gaat de bast onder de vlekken rotten en sterft uiteindelijk af.
• Roestbruine tot zwarte vlekken op de stam en takken.
• Verschijnen van stroperig heldergeel tot donkerbruin vocht.
• De vlekken drogen uiteindelijk op tot donkerkleurige korsten.
• Verschraling van de kroon, kleiner blad en dode taktoppen.
• Cambium onder de bast sterft op de bloedingsplekken af.
• Bast laat los en klinkt hol.
• Verschijnen van bastscheuren.
• Delen van de stam sterven in verticale banen af.
Bestrijden door verhitten
‘Recent is in het laboratorium vastgesteld dat de bacterie temperatuurgevoelig is in een bereik waar kastanje-zaailingen niet onder lijden. Door geïnfecteerde zaailingen in het laboratorium gedurende twee dagen bij ongeveer 40°C te behandelen was de bacterie niet meer in staat verder te groeien of te delen. Zaailingen waren in staat hun wonden te herstellen. Daarom is een proef opgezet om na te gaan of een warmtebehandeling bij volwassen bomen geschikt is om de bacterie te bestrijden. Om de boom te verwarmen wordt om de stam op de plaats van de infectie een slang aangebracht. De stam is daarbij in het bijzonder belangrijk omdat die de schakel vormt tussen de takken en de wortels. Zou hier door de aantasting weefsel rondom de stam te gronde gaan dan is de boom ten dode opgeschreven. Daar komt bij dat een hele boom inpakken praktisch niet uitvoerbaar is. Door de slang wordt warm water gepompt. Om warmteverlies zoveel mogelijk te beperken is de slang met isolatiemateriaal afgedekt.’ Bron: http://www.wur.nl/nl/Dossiers/dossier/Kastanjebloedingsziekte.htm
Tijdens de veldproef zijn, in 2013, meerdere 10-tallen volwassen bomen behandeld. Deze bomen zijn geselecteerd op mate van aantasting; tot maximaal ca. 15% aangetaste delen ten opzichte stamomtrek, aantasting op stam en onderste takaanzetten, conditioneel redelijk tot goed. Het herstel van de bomen is sindsdien door WUR gemonitord. Alle behandelde bomen vertonen tot op heden nog geen herinfecteerde delen door de bloedingsziekte. De behandeling is tot dusver succesvol.
BOOM-Heating System
Boom-KCB heeft in samenwerking met WUR het BOOM-Heating System ontwikkeld op basis van het door WUR ontwikkelde behandelprotocol. In plaats van met waterslangen wordt er nu gewerkt met een zelfregulerende elektrische verwarmingskabel in een isolatiedeken. Hiermee wordt de boom 48 uur op 40 graden verwarmd. Eerst zijn tests uitgevoerd met een kleine proefopstelling; na positieve bevindingen werd deze doorontwikkeld tot één compleet nieuwe set. Momenteel zijn er vier complete sets in gebruik genomen. Deze sets zijn uitgerust met warmtedekens van verschillende afmetingen, variërend van 80 cm tot 3 m lengte. Alle dekens zijn te combineren, zodat een boom relatief snel ingepakt kan worden. Iedere set is uitgerust met 4 sensoren. De sensoren worden op verschillende locaties op de boom aangebracht. Met deze sensoren wordt de verwarming aangestuurd en geregistreerd. De behandeling wordt op afstand gemonitord en kan waar nodig per sensor bijgestuurd worden.
Boom-KCB conformeert zich aan kwaliteits-, uitvoeringseisen van WUR. Zo worden alle behandelde bomen vastgelegd in een dbase voor onderzoek op lange termijn, bij een deel van de bomen worden monsters in het laboratorium onderzocht of de bacteriën dood zijn en een jaar na behandeling wordt gecontroleerd of de bomen herstel vertonen.
Zie ook onderstaand artikel uit vakblad “Boomzorg”:
